Makassar

13 januari 2017 - Makassar, Indonesië

Na Toraja zijn we terug gereden naar Makassar. Deze keer in een comfortabele, grote bus. We hadden nu nauwelijks last van de hobbelige weg en we hebben lekker kunnen slapen gedurende het grootste gedeelte van de reis. Het verschil tussen Makassar en Toraja is bijna net zo groot als het verschil tussen onze hobbelige autorit heen en de relaxte busrit terug. Makassar is een miljoenenstad zoals we die tot nu toe nog niet hebben gezien. Het bruist van het leven en van de smog. Overal racen scooters rond en vliegen auto's vlak langs elkaar op. We hebben ons laten vertellen dat dit een van de steden is die door de Nederlanders is gebouwd in ons koloniale verleden om als havenstad te fungeren. De stad ziet er ook een beetje uit alsof alles rondom de haven er bij gepropt is en niet echt gepland was. Krotten en winkelcentra wisselen elkaar af, in half-afgebouwde kantoorpanden zijn tijdelijk hele gezinnen gaan wonen en op 10 minuten rijden van dit alles wordt een gloednieuwe Business Center gebouwd. Hier staat het Trans Studio Mall, een enorm, Super modern, winkelcentrum. De grote luxe hotels eromheen laten zien hoe groot het verschil in welvaart kan zijn hier. In eerste instantie was het lastig om me op mijn gemak te voelen hier. De stad voelde ineens niet meer zoals het Indonesië dat ik tot nu toe had gezien. Maar na een paar dagen waren we allebei toch enigszins gewend en begonnen we steeds meer na te denken over de dingen die we om ons heen zagen: de armoede, de drukte, de vervuiling, de criminaliteit en toch de aanhoudende vriendelijkheid en gastvrijheid van de mensen om ons heen.

Myrinne:
Makassar een stad van vele gezichten. Arm rijk. Leuk en irritatant. Langzaam en gehaast. Smog en het opruimen van plastic.

Makassar is een stad die velen het liefst overslaan, maar naar mijn idee is het een interessante plek. De hoofdstad van Sulawesi is de eerste plek in Indonesië waarvan wij tot nu toe het idee hebben dat de verschillen tussen arm en rijk enorm zijn. In veel van de plattelandsgebieden waar we tot nu toe geweest zijn waren deze verschillen er een stuk minder. 'Mensen hebben altijd wel rijst' is ons een paar keer gezegd. Bovendien zijn daar veel boeren en die hebben allemaal ongeveer het zelfde welvaartsniveau.
Hier zijn er voor het eerst meer straatkinderen en zien we problemen met drugs en zware criminaliteit in de vorm van bendes. Gelukkig is onze homestay in een goed buurt wat ook weer erg onze voorkeurspositie benadrukt. Het is erg om te zien hoe sterk je anders behandeld wordt als blank en "rijk" persoon. Zelfs bij het oversteken stoppen auto's voor ons waar ze straatkinderen omver rijden als het zo uitkomt. Tegelijkertijd verliezen wij soms ons geduld en weiger ik dat de kinderen me aanraken omdat ik het simpelweg niet wil hebben. Ik voel me bezwaard nu ik dit schrijf, maar ik heb het gevoel dat het belangrijk is om te zeggen.
Dit heeft ons aangezet tot nadenken over onze voorkeurspositie.
In veel delen van de wereld en vooral ook in Indonesië hebben Nederlanders mensen onderdrukt en vermoord en zijn er rijk van geworden. Alleen al door blank te zijn worden we nu anders behandeld. Dit werd duidelijk uit een aantal gesprekken die we hadden met Omar, een Maleisisch-Australische rapper/schrijver die zich ook in zijn werk veel bezig houdt met dit onderwerp. Hij zat in de kamer naast ons en we hebben een aantal dagen samen doorgebracht.
Het inzicht kwam doordat hij uitlegde waarom hij zo erg tegen rascistische grapjes is. Ik zal de link uitleggen; Tom en ik zien racistische grapjes puur als een hard soort humor. No hard feelings en we bedoelen er toch niks slechts mee? Desondanks is de grap niet zo onschuldig als hij voor ons lijkt. Het is voor een groep mensen erg kwetsend en totaal niet onschuldig. Bovendien, zo zei hij, is een grap maken over mensen die altijd de dupe zijn en vaak sociaal economisch of historisch gezien onderaan staan makkelijk en daarmee laf. Maak liever een goede en intelligente grap die niet alleen maar stereotypes bevestigd.
Hiermee zag ik ook in dat wij inderdaad 'boven' de Indonesiërs staan in de zin dat ons koloniale verleden nog steeds een feit is en dat wij rijk zijn en zij vaak niet. Zo worden wij ook behandelt, met veel respect en aanzien, al is dit natuurlijk ook de cultuur. Toch snapte ik zijn punt wel en schrok ik best wel van mijn eigen onwetendheid op dit punt... Ik schaam me dat ik deze grappen maakte en neem me voor hiermee te stoppen. Ze dragen simpelweg niks positiefs bij. Ik wil geen nadruk leggen op negatieve stereotyperingen en ik wil niemand kwetsen alleen om zelf eens te lachen. Nu ik er op deze manier naar kijk vind ik de grapjes al lang niet meer zo leuk.

Foto’s